Nowe perspektywy w leczeniu przeciwpsychotycznym-znaczenie szlaku kynureninowego-2

Odkrycie znaczenia kwasu kynureninowego (KYNA) i innych związków powstających w toku przemiany kynureniny (KYN) dla funkcjonowania mózgu, zarówno w warunkach fizjologii, jak i patologii, wyznaczyło nowe cele dla badań armakologicznych skierowane na poszukiwanie leków wykorzystujących potencjał terapeutyczny metabolitów szlaku kynureninowego. Znajdują się wśród nich związki o udowodnionym na modelach zwierzęcych działaniu neuroprotekcyjnym, a intensywnie prowadzone badania, również w zakresie możliwości modyfikacji szlaku kynureninowego, budzą ogromne nadzieje na ich kliniczne wykorzystanie w przyszłości.
Szlak kynureninowy jest jednym z torów przemiany tryptofanu w organizmie człowieka, prowadzącym do powstania neuroaktywnych metabolitów w OUN, tj. 3-hydroksykynureniny, kwasu chinolinowego i kwasu kynureninowego. Szczególnie istotne wydają się dwie ostatnie substancje o działaniu przeciwstawnym w stosunku do pobudzających receptorów aminokwasowych NMDA [1].
Wykazano, że KYNA wywiera działanie przeciwdrgawkowe [2] i neuroprotekcyjne [3]. Opisywane są różnice w jego stężeniu w przebiegu takich chorób jak choroba Alzheimera [4], choroba Parkinsona [5], choroba Huntingtona [6, 7], padaczka [2, 8], choroba afektywna dwubiegunowa [9], depresja [10, 11] czy schizofrenia [12]. Z uwagi na słabe przenikanie KYNA przez barierę krew–mózg i trudności w jego rzetelnym oznaczeniu we krwi, przedmiotem badań naukowych stają się również inne metabolity szlaku kynureninowego. Dostępne są prace ilustrujące zmiany stężenia KYNA i innych metabolitów szlaku kynureninowego w przebiegu leczenia chorób neurologicznych i psychicznych [13, 14]. Prowadzone są również badania nad modyfikacjami tego szlaku pod kątem nowych możliwości w terapii schorzeń OUN [15, 16, 17].
Niniejsze opracowanie ma na celu przedstawienie związku KYNA i innych metabolitów przemiany kynureniny z działaniem leków przeciwpsychotycznych oraz roli, jaką mogą one pełnić w predykcji skuteczności leczenia oraz jego optymalizacji.