Psychobiotyki – nowe możliwości terapii zaburzeń afektywnych

W ostatnich latach obserwujemy lawinowy wzrost zainteresowania powiązaniami pomiędzy stanem mikrobioty jelitowej a zdrowiem psychicznym człowieka. Wyniki wielu badań wskazują na rolę mikrobioty w modulowaniu rozwoju mózgu, wpływ na jego funkcje na drodze złożonych mechanizmów neuronalnych, endokrynnych i immunologicznych, związanych z prawidłowym działaniem osi mózgowo-jelitowej. Odkrycia te dają asumpt do poszukiwań nowych metod terapii zaburzeń psychicznych poprzez modyfikację składu mikrobioty przy użyciu nowej grupy terapeutycznej – psychobiotyków, tj. ściśle zdefiniowanych bakterii probiotycznych, które spożywane w odpowiednich dawkach wykazują wpływ na funkcjonowanie osi jelitowo-mózgowej, a przez ten mechanizm na stan pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Celem artykułu było przedstawienie aktualnego stanu wiedzy na temat możliwości zastosowania psychobiotyków w terapii zaburzeń afektywnych. Pracę podzielono na podrozdziały w celu przedstawienia analizowanej problematyki w sposób jak najbardziej klarowny i wyczerpujący: I. Mikrobiota jelitowa: definicje, skład, funkcje; II. Od probiotyków do psychobiotyków – ujęcie historyczne; III. Mechanizmy działania psychobiotyków w badaniach przedklinicznych; IV. Badania przedkliniczne w modelach zwierzęcych dotyczące wpływu mikrobioty na zachowanie; V. Badania kliniczne w grupie zdrowych ochotników dotyczące wpływu psychobiotyków na stan psychiczny; VI. Możliwości terapii psychobiotycznej w zaburzeniach afektywnych i perspektywy na przyszłość. Wstępne wyniki badań budzą nadzieję, iż stosowanie psychobiotyków powiększy armamentarium psychiatry o terapeutyki zwiększające skuteczność dotychczasowego leczenia zaburzeń afektywnych.

Przeciwdepresyjne czy depresjogenne efekty leczenia trądziku izotretynoiną?

Trądzik pospolity jest najczęstszą dermatozą wieku młodzieńczego, a jego rozpowszechnienie szacuje się w granicach od 35 do 90%. Jednym z najczęściej opisywanych zaburzeń psychicznych występujących u osób dotkniętych trądzikiem jest depresja. Niekwestionowanym przełomem w leczeniu trądziku okazało się wprowadzenie w latach 70. XX w. preparatów doustnej izotretynoiny, należącej do grupy retinoidów, wywołując jednocześnie ożywioną dyskusję na temat możliwości wywoływania przez nią zaburzeń psychicznych, zwłaszcza zaburzeń depresyjnych. Celem niniejszej pracy, opartej na analizie dostępnej literatury, była ocena związków między występowaniem trądziku, stosowaniem terapii przeciwtrądzikowej przy pomocy izotretynoiny a występowaniem zaburzeń depresyjnych. Praca została podzielona na 4 części: w I przedstawiono definicję depresji, podając kryteria diagnostyczne oraz etiologię, w II omówiono rozpowszechnienie depresji w ogólnej populacji dzieci i młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem rozpowszechnienia depresji u osób z trądzikiem, III stanowi przegląd prac dotyczących powiązań izotretynoiny z zaburzeniami nastroju, a IV zawiera podsumowanie doniesień i dyskusję. Bazując na dokonanym przeglądzie literatury oraz doświadczeniach własnych, autorzy tej pracy zwracają uwagę na dwa przeciwstawne działania izotretynoiny: przeciwdepresyjne i depresjogenne – w zależności od udziału poszczególnych czynników etiologicznych w wyzwalaniu i podtrzymaniu epizodu depresji. Autorzy podkreślają znaczenie oceny stanu psychicznego pacjenta przed włączeniem leku oraz w trakcie terapii izotretynoiną, z uwzględnieniem fizykalnych objawów depresji, zebranie dokładnego wywiadu w kierunku występowania zaburzeń psychicznych w przeszłości i w rodzinie pacjenta oraz ścisłą współpracę z lekarzem psychiatrą w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stanu psychicznego pacjenta. Autorzy postulują stworzenie polskiego konsensu dermatologiczno-psychiatrycznego w odniesieniu do terapii izotretynoiną na wzór powstałego w Australii.

Czy dieta ma wpływ na nasz nastrój?

W ciągu ostatnich kilkunastu lat coraz więcej badań dotyczy związku między dietą a możliwością zachorowania na różne choroby psychiczne, a także między niedoborami takich witamin, jak: kwas foliowy, witamina B12, B6 i inne (np. omega-3 nienasyconych kwasów tłuszczowych) oraz zwiększonym stężeniem homocysteiny w surowicy krwi a funkcjonowaniem ludzkiego mózgu i powstawaniem zaburzeń, np.: otępienia, chorób naczyniowych OUN czy też zaburzeń depresyjnych.

Bezpieczeństwo kardiologiczne zabiegów elektrycznych w podeszłym wieku

Od momentu wprowadzenia elektrowstrząsów (ECT – electroconvulsive therapy) do leczenia w psychiatrii w 1938 roku, pozostają one nadal jedną z najskuteczniejszych metod terapii. ECT jest terapią ostatniej szansy w przypadku braku skuteczności innych metod terapeutycznych oraz jako zabieg ratujący życie w ostrych stanach klinicznych, kiedy potrzebny jest szybki efekt terapeutyczny. Śmiertelność podczas ECT jest mniejsza niż podczas terapii trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi i jest porównywalna do tej, która występuje w tzw. małej chirurgii. W literaturze opisywano przypadki skutecznej i bezpiecznej terapii elektrowstrząsowej u pacjentów w zaawansowanym wieku z licznymi obciążeniami somatycznymi. Z drugiej jednak strony znane są przypadki ostrych epizodów sercowych podczas stosowania ECT. Istotnym problemem klinicznym pozostaje kwalifikacja chorych do ECT i wyselekcjonowanie grupy pacjentów z największym ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych. Szczególnej uwagi wymaga ocena wartości predykcyjnej parametrów standardowego elektrokardiogramu (EKG), które jest badaniem prostym, tanim i łatwo dostępnym.

Nasi specjaliści

  • 1